W 1951 roku delegacja sowiecka przyjeżdża do Warszawy, aby przekazać naszemu miastu wspaniały podarunek. Naczelny architekt Józef Sigalin z euforią akceptuje zaoferowany przez nich „dar narodów radzieckich”, prezent od samego Stalina – Pałac Kultury i Nauki. Warszawa nie jest w tym zakresie wyjątkowa. Architektoniczne podarunki porozmieszczane są w wielu miejscach świata. Zostały ofiarowane przez władze reżimowe albo bogatych filantropów. Realizowano je w ramach pomocy humanitarnej, podboju gospodarczego, w celu budowania relacji dyplomatycznych. Wystawa kuratorowana przez Łukasza Stanka i Damjana Kokalevskiego analizuje relację związaną z tymi budynkami, stojącą za nimi szczodrość lub przemoc. Przede wszystkim zwraca uwagę na ich życie po ofiarowaniu – w jaki sposób wpisały się w życie rdzennego kontekstu. We współpracy z lokalnymi badaczkami i badaczami kuratorzy przyjrzeli się historii architektonicznych podarunków w Skopje, Kumasi, Ułan-Bator i wschodnim Palo Alto.
Takie praktyki nasuwają pytania o imperialistyczny wymiar darów. Jakie zależności pojawiają się pomiędzy darczyńcą i obdarowywanymi? Jak objawia się wymuszona w tej relacji wdzięczność?
29.02–8.09
The Gift: stories of generosity and violence in architecture
Architekturmuseum der TUM, Monachium, Barer Straße 40
www.architekturmuseum.de
Universal Hall w Skopje, Macedonia, 1964; KNUST University Campus w Kumasi, Ghana, 1957; Microdistrict III i IV w Ułan-Bator, Mongolia, 1986; Highway 101 w Palo Alto, USA, 1937
