Chińska Republika Ludowa kontra Republika Federalna Niemiec – fala handlowa odwraca się

Agencja Informacyjna: Analitycy Allianz Trade obserwują zmianę w rywalizacji gospodarek Republiki Federalna Niemiec vs. Chińska Republika Ludowa na arenie międzynarodowej. Rozpoczął się proces odchodzenia od komplementarności do zastępowania.

Produkty chińskie wypierają niemieckie

Obecnie produkty chińskie wypierają niemieckie z rynków światowych oraz znajdują ich kosztem odbiorców w Europie. Dotyczy to poważnych dziedzin takich jak motoryzacja, maszyny i urządzenia, chemikalia, komputery i telekomunikację, elektronikę oraz sprzęt gospodarstwa domowego.

Pomimo podróży Olafa Scholza – kanclerza Republiki Federalnej Niemiec Niemiec do Chińskiej Republiki Ludowej, historycznie partnerskie stosunki handlowe, tych państw, mogą być zagrożone. Udział Państwa Środka w globalnym eksporcie w kluczowych sektorach, takich jak maszyny, chemikalia i sprzęt elektryczny, przewyższył produkcję niemiecką, podczas gdy zależność tej gospodarki od od chińskiego importu znacznie wzrosła z 6 proc. w 2004 r. do 22 proc. w 2022 r.

Niemieckie inwestycje w Chinach

Mimo pięciokrotnego wzrostu niemieckich inwestycji bezpośrednich w Chińskiej Republice Ludowej w latach 2010-2022, przedsiębiorstwa (inwestujące) odnotowały w 2022 roku obroty niższe o -6,2 mld euro i zwroty z inwestycji niższe o -24,8 mld euro (niż w scenariuszu działania bez inwestycji i transferu technologii). Aby sprostać tym wyzwaniom, przedsiębiorstwa nie cofają się, ale reinwestują zyski w Chińskiej Republice Ludowej, ale jednocześnie borykają się z trudnościami gospodarczymi na macierzystym rynku, co prowadzi do redukcji zatrudnienia w Republice Federalnej Niemiec.

Niemiecki eksport maszyn do państw BRICS (z wyłączeniem Chińskiej Republice Ludowej) i państw ASEAN spadł w ciągu trzech lat odpowiednio o -23 proc. i -14 proc. w porównaniu z 2019 r., Podczas gdy chiński eksport maszyn do tych regionów odnotował w tym czasie znaczny wzrost o +89 proc. i +31 proc..

Chińska Republika Ludowa pnie się w górę globalnych łańcuchów wartości

Republika Federalna Niemiec tradycyjnie była największym dostawcą towarów przemysłowych na rynek wspólnotowy – i przez cały czas jest. Jednak zarówno w ostatniej pięciolatce, a choćby w ostatniej dekadzie spadł udział niemieckich najbardziej zaawansowanych sektorów produkcji przemysłowej w rynku Unii Europejskiej (w 10 na 11 sektorów).

Chińska Republika Ludowa pnie się w górę globalnych łańcuchów wartości, a jej udział w światowym rynku eksportowym w kluczowych sektorach przewyższa Republikę Federalną Niemiec. Chińska strategia importowania wiedzy, poprzez współpracę i inwestowanie w wysoce innowacyjne przedsiębiorstwa produkcyjne, za granicą, okazała się skuteczna.

Chińska Republika Ludowa stale pięła się w górę łańcucha wartości i zdobyły udział w rynku w zaawansowanych sektorach przemysłowych, jednocześnie wypierając produkty europejskie z rynku krajowego. Wpływ ten jest widoczny w zmieniających się wzorcach handlowych. Udział Chińskiej Republiki Ludowej, w globalnym rynku eksportowym, stale wzrastał z mniej niż 4 proc. w 2000 r. do 14 proc. w 2022 r.

Tymczasem udziały Republiki Federalnej Niemiec w globalnym rynku eksportowym przez długi czas utrzymywały się na poziomie około 10 proc., a w 2022 r. ustabilizowały się na poziomie 8 proc.. Co ważniejsze, globalny udział Chińskiej Republice Ludowej w eksporcie przewyższył udział Republiki Federalnej Niemiec w trzech z czterech głównych sektorów eksportowych: maszyny i urządzenia; chemikalia i komputery i telekomunikacja, elektronika i sprzęt gospodarstwa domowego.

Silna konkurencja z Chin

Wysoko wyspecjalizowane niemieckie przedsiębiorstwa maszynowe, producenci pojazdów z silnikami spalinowymi i producenci specjalistycznych chemikaliów stoją w obliczu silnej konkurencji ze strony chińskich rywali, którzy są wspierani przez konkurencyjność cenową i wsparcie polityczne ze strony Państwa Środka.

Republika Federalna Niemiec utrzymuje przewagę w zakresie producentów i dostawców samochodów oraz sprzętu transportowego, ale w ostatnich latach nieznacznie się ona zmniejszyła. Stąd gdy niemiecki eksport samochodów osobowych do Chińskiej Republiki Ludowej wzrósł o +38 proc. w ciągu ostatniej dekady, w ciągu ostatnich dwóch lat gwałtownie spadł o -10 proc..

Interesujące jest również rozróżnienie między eksportem, związanym z globalnymi łańcuchami wartości, a tym, który trafia bezpośrednio na rynek końcowy.

Wydaje się, iż Chińska Republika Ludowa znacznie szybciej zyskuje na popularności w eksporcie tradycyjnym, co prawdopodobnie odzwierciedla dwa trendy. Z jednej strony, na wcześniejszych etapach industrializacji, eksport towarów, które wymagają mniejszej wartości dodanej i mniej wyrafinowanych łańcuchów dostaw, rozwija się szybciej.

Z drugiej strony, w ostatnim czasie Chińska Republika Ludowa była w stanie zintegrować długie sekwencje łańcuchów wartości w państwie, dostarczając w ten sposób towary, które wymagają mniejszego udziału innych gospodarek. Ten ostatni punkt jest dodatkowo poparty dowodami w handlu produktami pośrednimi między Republiką Federalną Niemiec a Chińską Republiką Ludową, który drastycznie spowolnił w 2022 i 2023 r.

Allianz Trade: okno możliwości dla niemieckiej produkcji zawęża się

Z analiz ekspertów Allianz Trade wynika, iż okno możliwości dla niemieckiej produkcji zawęża się, ponieważ stosunki gospodarcze między Republika Federalną Niemiec a Chińską Republiką Ludową zmieniają się z komplementarności na substytucję – choćby w Unii Europejskiej. Niemiecki eksport maszyn do państw BRIS (z wyłączeniem Chińskiej Republice Ludowej) i państw ASEAN spadł odpowiednio o -23 proc. i -14 proc. w porównaniu z 2019 r.,

Podczas gdy chiński eksport maszyn do tych regionów odnotował znaczny wzrost o +89 proc. i +31 proc.. W Europie, która odpowiada za dwie trzecie niemieckiego eksportu, Chińska Republika Ludowa również zyskała udział w rynku kosztem Republiki Federalnej Niemiec. Podczas gdy to państwo historycznie były głównym źródłem importu na rynku Unii Europejskiej, szczególnie w zaawansowanych sektorach produkcyjnych, takich jak pojazdy silnikowe i maszyny, ich udział w rynku spada.

W Republice Federalnej Niemiec ciągu ostatnich 5. jaki 10. lat, 10 z 11 zaawansowanych sektorów produkcyjnych odnotowało spadek udziału w rynku, przy czym jedynymi wyjątkami były metale podstawowe (+0,3 punktu procentowego w latach 2018-2023) i produkty farmaceutyczne (+0,6 punktu procentowego w latach 2013-2023). Sprzęt transportowy, z wyłączeniem pojazdów silnikowych, odczuł najbardziej znaczącego spowolnienie, ze spadkami o -5,3 punktu procentowego i -8,4 punktu procentowego.

Chiny odnotowują wzrost na rynku UE we wszystkich sektorach

Z kolei Chińska Republika Ludowa odnotowała znaczny wzrost na rynku Unii Europejskiej we wszystkich sektorach. Jedynie produkty komputerowe, elektroniczne i optyczne odnotowały niewielki spadek (-0,4proc.). Dynamika jest szczególnie silna w przypadku sprzętu elektrycznego, który wzrósł o 5,1 punktu procentowego w latach 2018-2023 i o 7,0 punktu procentowego w latach 2013-2023. Tendencja ta podkreśla rosnącą konkurencyjność Chińskiej Republiki Ludowej i wyzwania, jakie stanowią one dla tradycyjnych mocnych stron Republiki Federalnej Niemiec na rynku.

Malejące przychody i udział w rynku wywierają presję na zyski niemieckich przedsiębiorstw działających w Chińskiej Republice Ludowej. Podczas gdy niektóre niemieckie koncerny zraziły się do chińskiego rynku, pozostaje on atrakcyjnym miejscem dla inwestycji dużych korporacji. W latach 2010-2022 niemieckie inwestycje bezpośrednie w Chińskiej Republice Ludowej wzrosły pięciokrotnie, zwłaszcza w sektorze motoryzacyjnym, i czterokrotnie w sektorze chemicznym.

Jednak niemieckie inwestycje osiągnęły gorsze wyniki na całym świecie w porównaniu do swoich konkurentów. W rezultacie niemieckie przedsiębiorstwa odnotowały niższe obroty w Chińskiej Republice Ludowej o -6,2 mld euro i mniejszy zwrot z inwestycji bezpośrednich o -24,8 mld euro w 2022 r., w porównaniu ze scenariuszem alternatywnym bez transferu wiedzy i technologii.

Niemcy redukują zatrudnienie w kraju

Aby zachować konkurencyjność, przedsiębiorstwa reinwestują swoje zyski osiągnięte w Chińskiej Republice Ludowej z powrotem w Państwie Środka, zmniejszając fundusze, które mają być wysyłane do Republiki Federalnej Niemiec. Dalsze wyzwania gospodarcze w kraju macierzystym, związane z wysokimi cenami energii i rosnącą biurokracją, zwiększają presję na przedsiębiorstwa, działające na arenie międzynarodowej.

Doprowadziło to do redukcji zatrudnienia w kraju, skłaniając do wezwań do wprowadzenia środków protekcjonistycznych i zmniejszających ryzyko. Jednak niemieckie przedsiębiorstwa prawdopodobnie skorzystałyby bardziej na polityce, która zmniejszyłaby ich obciążenia regulacyjne i podatkowe w kraju oraz usunęła przeszkody dla innowacji. Pomogłoby to przedsiębiorcom odzyskać konkurencyjność na arenie międzynarodowej.

Dziękujemy, iż przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Zapraszamy do lektury innych publikacji o Chinach i Niemczech. Agencja Informacyjna.

AI World /DEC, Allianz Trade/ / 25.04.2024